maandag 23 december 2013

Astronaut in Amsterdam - Jaarverslag van een soylent-DIY'er


door Tom Helmer

Dit persoonlijke verhaal gaat over een nieuw voedingsconcept waar ik in het afgelopen jaar veel plezier aan heb beleefd. Volgens mijn bevindingen is het erg gezond en het kost circa €4,- per dag. Meer dan een kraan, een bidon en een fles olijfolie heb je er in principe niet voor nodig. Dit verhaal gaat over 'soylent': een voor mensen zo ideaal mogelijke mix van voedingsstoffen. Het is geen gezellige voedsel, maar het heeft mijn leven op een bijzondere manier verrijkt.

De oorsprong
Ik ben niet zelf op het idee van soylent gekomen. Rob Rhinehart, een toen 24 jarige softwareontwikkelaar uit Atlanta (Verenigde Staten), postte op 13 februari 2013 op zijn blog over een opmerkelijk experiment. Hij was het zat om als student veel geld uit te moeten geven aan het matige, vette, maar verder weinig voedzame eten in de kantine van zijn universiteit. Hij vroeg zich af of hij een manier kon bedenken waarop hij met minder moeite en minder kosten méér energie uit zijn voedsel zou kunnen halen. Het cruciale idee dat toen in hem opkwam, was dat het lichaam niet zozeer voedsel nodig heeft, maar vooral de elementen die het uit voedsel haalt: koolhydraten, eiwitten, vetten, vezels, vitaminen en mineralen. 
Op internet zocht Rhinehart vervolgens van al deze stoffen de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid op en waar hij ze kon krijgen. Hij bestelde ze, gooide ze in de juiste hoeveelheden bij elkaar in een fles, deed er een scheut olijfolie en een flinke slok water bij. De smaak viel hem zeker niet tegen en zijn maag vond het prima. Op het moment dat hij het verslag van dit experiment op zijn blog plaatste, had hij al een maand geen vast voedsel meer gegeten. Alleen maar soylent. Want zo noemde hij het drankje, naar het fictieve voedsel uit de science-fiction film 'Soylent Green' (1973).
Te leven van louter soylent beviel Rhinehart meer dan goed. Hij voelde zich fitter, zijn huid was gezonder en hij kon zich ineens veel langer concentreren. Aangemoedigd door razend enthousiaste reacties uit zijn omgeving (vooral de jonge computerprogrammeurs met hun gemaksgeorienteerde dieet vonden het fantastisch) begon hij in mei 2013 met vrienden een crowdsourcing campagne om soylent op grote schaal te produceren. Binnen een paar weken haalden ze meer dan anderhalf miljoen dollar op. En Rhinehart zette zijn hele recept online, waarop een levendige gemeenschap ontstond van zogenaamde Do It Yourselfers (DIY'ers). Ik werd daar één van. In mei jl. begon ik de ingrediënten te bestellen. Half juni had ik alles in huis.

mijn motivatie 
Ik had een paar motieven om zelf ook soylent te willen brouwen. Belangrijk was dat ik in het theater werk als programmeur. 's Avonds ben ik heel vaak op pad om voorstellingen te zien in de hoop dat het iets is voor ons publiek. Thuis eten is dan dikwijls niet mogelijk. Ik vind het altijd een deprimerende opgave om op tijd een geschikt restaurant te vinden, en dikwijls in mijn eentje een - meestal te vet - gerecht op te moeten eten. Ik had een hekel aan die structuur in mijn leven. Liever zou ik op die momenten een flesje zelfgemaakt astronautenvoedsel drinken en iets anders doen met mijn tijd.
Een tweede motief was dat ik eten over het algemeen veel gedoe vind. Ik hou niet van boodschappen doen in de onvermijdelijke Albert Heijn. Koken vind ik op zich leuk, maar om iets te maken met aromatische impact heb ik nog veel tijd nodig. 
Mijn laatste motief was dat ik graag superman wilde zijn. De heilzame effecten die Rhinehart op zijn blog vermeldde waren spectaculair. Ik noemde al een paar belangrijke. Maar hij schreef ook dat na een maand niets anders dan soylent te hebben gegeten, zijn tanden witter waren geworden, zijn haar dikker, de roos op zijn hoofdhuid verdween, zijn hartslag in rusttoestand was lager en al zijn eczeem-klachten waren verdwenen. Zijn slaap was dieper, hij werd beter uitgerust wakker en overdag voelde hij zich nooit meer versuft. Zijn reflexen waren sneller, zijn bewustzijn groter en waarneming scherper. 
Wonderlijke claims natuurlijk die je niet zomaar kunt geloven. Ik ben de eerdere artikelen op Rhineharts persoonlijke blog gaan lezen. Hij kwam intelligent en ambitieus op mij over. Ik verdiepte mij in de vele reacties op zijn verhaal en kreeg ruim voldoende vertrouwen om een persoonlijke herhaling van zijn experiment te rechtvaardigen.

mijn eerste keer
De ochtend dat ik aan de ontbijttafel mijn Soylentmix 0.1 maakte, was een memorabele ochtend in ons huishouden. Drie grote zakken van 5 kilo legden een donkere schaduw over onze 'ontbijtkist' met muesli en toebehoren. Eén van die zakken zat vol maltodextrine en één vol fijngemalen havermout; beide voor de koolhydraten. De derde zak zat vol wei-proteïnen, voor de eiwitten. Daarnaast waren er een paar potjes: multivitaminepillen, Potassium Cluconaat – voor de kalium, Lecitine Granulaat van de natuurwinkel (rijk aan choline). Bij de natuurwinkel had ik ook gedroogde suikerbietenpulp gehaald. Dat diende voor de vezels, want ik had op het DIY-forum gelezen dat als er niet genoeg vezels in de mix zitten het er van onderen te snel uitkomt. Alles bij elkaar gooien, snufje zout niet vergeten, goed mengen, water erbij, een flinke scheut olijfolie voor het (onverzadigde) vet. En dan de leap of faith. Onder de bezweringsformule dat het mengsel volledig bestond uit consumentenproducten en dat ik zeker wist dat ik precies volgens de aanbevelingen had gedoseerd, nam ik mijn eerste slokken. Op alle foto’s die mijn vriendin toen gierend van de pret van mij maakte, zie ik er heel oud uit. Het kokhalzen kwam door de harde stukjes suikerbietenpulp van de natuurwinkel, die mijn huig irriteerden en naar bosgrond smaakten.
Anders dan Rhinehart viel de smaak mij dus vies tegen, maar mijn maag gaf geen krimp. En mijn lijf vond het helemaal prima. Ik was door naar de volgende ronde.

leven met soylent
Mijn formule werd in de volgende weken smakelijker. De gedroogde bietenpulp sneuvelde al op dag twee. Daarvoor in de plaats kwamen aanvankelijk nog voedingsvezelpillen van de Hema. Maar op het forum las ik hoe het team van Rob Rhinehart (dat afgelopen zomer naarstig op zoek was naar een ideale - en bovendien veganistische(!) - formule) het aandeel fijngemalen havermout flink had vergroot. Daarop besloot ik te volgen. Zo verbeterde mijn mix zich langzamerhand, door eigen bevindingen, door de ontwikkelingen op het DIY-forum en door de updates van Soylent Corporation.

Door het grote aandeel havermout zou je kunnen zeggen dat soylent een soort optimaal verrijkte havermoutpap is. Maar de wei proteïnen en de olie zorgen ook voor een meer zuivelachtige textuur. Misschien is het meer een havermoutsmoothie. Op zichzelf blijft het  een behoorlijk flauwe kledder, denk aan pannenkoekenbeslag, maar de smaak laat zich buitengewoon goed verbeteren. De lekkerste shakes die ik heb gemaakt waren met aardbeien en kokosmelk. De olijfolie kan dan achterwege blijven, want in kokosmelk zitten ook voldoende vetten. De combinatie appels, zoete slagroom en kaneel en een staafmixer, kwam verrassend dicht in de buurt van appeltaart. Met vers geperst sinaasappelsap en/of een banaan er doorheen, is inmiddels classic. Soylent is als een canvas, waarop je verschillende smaken heel mooi kunt aanbrengen. 

Tijdens het nadenken over waar ik mee bezig was, associeerde ik soylent aanvankelijk sterk met robot-voedsel. "De ideale brandstof voor het mensenpark. Gekwantificeerd voor topprestaties!" Zo'n soort kreet. Nu, een half jaar later heb ik een eetpatroon ontwikkeld waarin ik ongeveer 50 procent van mijn calorieën uit soylent haal. [Inmiddels 25 procent halverwege 2015.] Ik ben er aan gewend geraakt. Hoewel ik weet dat soylent in normatieve zin geen normaal voedsel is, is het dat voor mij wel geworden.

Er valt nog veel meer over soylent te vertellen, maar ik kan niet compleet zijn. Ik sluit af met een paar punten die verklaren waarom ik, een half twee jaar nadat ik aan het avontuur begon zo blij ben met de komst van soylent in mijn leven.

  • Ik heb altijd mijn ontbijt in huis. Daar hoef ik verder nooit meer aan te denken. 
  • De dag beginnen met een glas soylent geeft veel meer energie dan welk ander  ontbijt dan ook.
  • In mijn pre-soylenttijd bestelde ik regelmatig een bezorgmaaltijd via internet. Een ongezonde, dure en ietwat sippe gewoonte. Sinds ik soylent in huis heb, voel ik daartoe nooit meer aanvechting. Soylent geeft binnen enkele minuten weer energie en doet het voor een spotprijs. 
  • Ik kom heel wat minder vaak in de Albert Heijn. Ik hoef minder vaak eten klaar te maken en vaat op te ruimen.
  • Ik geef minder geld uit aan voedsel. 
  • Soylent is een ontzagwekkend goed anti-kater middel.
----

PS:
Op dinsdag 7 januari 2014, zal in Het Parool een groot stuk verschijnen over het verschijnsel soylent. Ik ben hiervoor geïnterviewd en andere Nederlandse DIY'ers hebben ook met de krant gesproken.

PS2:
Hieronder staan de belangrijkste links naar de verschillende sites (allen Engelstalig) om je verder in soylent te verdiepen:


Mijn eigen, actuele recept: https://diy.soylent.com/recipes/hoyers-taste

Hier staat de lijst van de macro-ingrediënten van de huidige formule (versie eind 2013!) van Soylent Corp.
http://blog.soylent.me/post/68180382810/soylent-1-0-macronutrient-overview

En hier staat de lijst met micro-ingrediënten van de huidige formule 
(versie eind 2013!) van Soylent Corp.
http://blog.soylent.me/post/69835344439/soylent-micronutrient-breakdown


Op deze website staan vele andere soylentrecepten van DIY-ers met vrijwel alle informatie die daar bij hoort. Je kunt hier ook aan je eigen recept beginnen.
http://diy.soylent.me/

Veel informatie en reflectie over soylent staan ook op de persoonlijke blog van Rob Rhinehart.
http://robrhinehart.com/?page_id=184









11 opmerkingen:

  1. Interessant verhaal. Ik kende Soylent nog niet. Het principe ken ik echter wel.

    Er zijn verschillende mensen die hetzelfde idee hebben ontwikkeld (of laten ontstaan is misschien beter).

    Waar ik van op kijk is je gebruik van maltodextrine en je melding van bouillonblokjes en dat je expliciet duidelijk maakt dat kokosolie onverzadigd is.

    Dit geeft al aan dat de soylent dus nog verder verbeterd kan worden want er is een scala aan zaken die ik er niet in zou willen hebben. Daarnaast zou het nog verder verrijkt kunnen worden met elementen die nog gezonder voor je zijn.

    Al met al, ga ik dit verder onderzoeken want ik zit met dezelfde argumenten te stoeien.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Leuk dat je het interessant vindt.
      Wat is er mis met maltodextrine? Het is een suiker die langzaam in je bloed wordt opgenomen. Zitten verder geen nutrienten in, dus het geeft uitsluitend koolhydraten. Het is een tamelijk domme kracht in de mix, maar het werkt prima. Bouillonblokjes, zijn die ook omstreden? Heb je een linkje? Ben ik wel benieuwd naar. Gebruik ze niet voor soylent, maar wel vaak als ik iets lekkers maak.
      Kokosolie is een foutje. Oops. Die vetten zijn wel verzadigd. Kan echter geen kwaad om een paar keer te gebruiken als olie, ter afwisseling van de olijfolie.

      Verwijderen
    2. Beste Tom,
      Ik kom graag met je in contact voor een mogelijk interview voor BNR. Zou jij contact met mij kunnen opnemen? (vlugt@bnr.nl)
      Mvg Ruth van der Vlugt

      Verwijderen
  2. Beste Tom,

    Voor een achtergrondverhaal dat ik schrijf over soylent zou ik graag met jou in contact komen. Mijn e-mailadres: marijeschuurs@hotmail.com. Hoor graag van je!

    Vriendelijke groet,

    Marije Schuurs

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Tom, ik durf aan jou wel de vraag te stellen die mij het meest bezig houdt. Ik heb al eerder gelezen dat vooral in de beginperiode je darmen aan andere gewoonten moeten wennen en dat laten blijken met een enorme gasproductie. Maar ik ben het meest benieuwd naar je stoelgang. Is die heel anders geworden, in regelmaat en samenstelling?

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Deze reactie is verwijderd door de auteur.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Gasproductie valt ook wel mee hoor. Maar kan volgens mij ook van persoon tot persoon verschillen.

    Over de stoelgang: er zitten erg veel vezels in havermout en die doen hun werk uitstekend. Midas Dekkers zou lyrisch zijn over de structuur van mijn ontlasting. Maar de hoeveelheid zou hem zeker tegenvallen.

    De structuur is dermate gezond - volgens Dekkers' maatstaven - dat ik eigenlijk geen toiletpapier meer nodig heb. Ware het niet dat ik af en toe ook nog gewoon voedsel eet.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Dank voor je franke antwoorden. Ik ga op zoek naar een recept waar nog iets van een zoetje in zit, al begrijp ik dat er een aantal manieren zijn om smaak toe te voegen. Al haal je die niet altijd uit de recepten.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Dear Tom, I'm doing a PhD research on soylent, tomorrow I'm coming to Amsterdam to do some interviews. Would it be possible to contact you about the interview as well? I'd send you all the details. Regards, Markéta

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Dear Tom, I'm doing a PhD research on soylent, tomorrow I'm coming to Amsterdam to do some interviews. Would it be possible to contact you about the interview as well? I'd send you all the details. Regards, Markéta

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Deze reactie is verwijderd door de auteur.

    BeantwoordenVerwijderen